Translate

DIAGNOZA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ - KLUCZ DO SUKCESU EDUKACYJNEGO DZIECKA

Poradnik dla Nauczycieli i Rodziców

    
Diagnoza gotowości szkolnej to kluczowy etap w edukacji dziecka. Pozwala ocenić jego przygotowanie do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej, identyfikując mocne strony, trudności oraz potrzeby. Niniejszy poradnik przedstawia podstawy prawne, procedury

i praktyczne wskazówki dla nauczycieli oraz rodziców.

Podstawy Prawne Diagnozy Gotowości Szkolnej

Ustawa Prawo oświatowe

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 737):

  • Art. 31 ust. 4: Dzieci w wieku 6 lat są objęte obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego.

  • Art. 36 ust. 1: Dyrektor przedszkola odpowiada za realizację diagnozy gotowości szkolnej i przekazanie wyników rodzicom.

  • Art. 44zb ust. 3: Informacja o gotowości szkolnej powinna być przekazana rodzicom do końca kwietnia roku poprzedzającego rozpoczęcie nauki w szkole.

Aktualna podstawa programowa

Podstawę programową wychowania przedszkolnego określa rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 28 marca 2017 r. (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 136). Najważniejsze elementy:

  • Cele wychowania przedszkolnego: wsparcie całościowego rozwoju dziecka poprzez naukę przez zabawę.

  • Obszary rozwoju: społeczno-emocjonalny, poznawczy, fizyczny i językowy.

  • Oczekiwane rezultaty: rozwój samodzielności, umiejętności współpracy, gotowości do podjęcia nauki.

Rozporządzenie w sprawie dokumentacji i druków szkolnych

Obowiązujące przepisy wynikają z rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 sierpnia 2022 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 1589). Kluczowe informacje:

  • § 3 ust. 2: Informacja o gotowości szkolnej jest drukiem urzędowym, który powinien być przygotowany według określonego wzoru.

  • Załącznik nr 4: Wzór dokumentu zawierający podsumowanie obserwacji i wyników diagnozy.

Rozporządzenie w sprawie prowadzenia dzienników

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 25 lipca 2023 r. w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 1223):

  • § 7 ust. 1: W przedszkolu prowadzi się dziennik zajęć wychowawczo-dydaktycznych, w którym dokumentuje się obserwacje dotyczące rozwoju dziecka.

  • § 8 ust. 4: Wyniki diagnozy gotowości szkolnej są wpisywane do dziennika oraz dokumentowane w karcie indywidualnej dziecka.

Czym jest Diagnoza Gotowości Szkolnej?

Definicja i cele

Diagnoza gotowości szkolnej to proces oceny przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole. Jej główne cele to:

  1. Określenie poziomu rozwoju dziecka w obszarach: społeczno-emocjonalnym, poznawczym, fizycznym i językowym.

  2. Identyfikacja ewentualnych trudności i potrzeb rozwojowych.

  3. Przygotowanie indywidualnych rekomendacji dla rodziców i nauczycieli.

Zakres diagnozy

Diagnoza obejmuje:

  • Kompetencje społeczno-emocjonalne: umiejętność współpracy, radzenia sobie z emocjami.

  • Rozwój fizyczny i zdrowotny: koordynacja ruchowa, sprawność manualna.

  • Rozwój poznawczy: umiejętność koncentracji, myślenia logicznego, podstawowe pojęcia matematyczne i językowe.

Etapy Diagnozy Gotowości Szkolnej

Wstępna diagnoza przedszkolna (październik–listopad)

  • Adaptacja dziecka w grupie przedszkolnej.

  • Wstępne obserwacje nauczyciela dotyczące rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka.

Diagnoza właściwa (styczeń–marzec)

  • Metody: obserwacje, rozmowy, karty diagnostyczne.

  • Narzędzia: arkusze obserwacji, testy rozwojowe.

Podsumowanie diagnozy (kwiecień)

  • Omówienie wyników z rodzicami.

  • Przekazanie informacji o gotowości szkolnej.


Wskazówki dla Nauczycieli i Rodziców

Rola nauczyciela

  1. Systematyczna obserwacja rozwoju dziecka.

  2. Współpraca z rodzicami poprzez regularne informowanie o postępach dziecka.

  3. Dokumentowanie wyników diagnozy w sposób rzetelny i zgodny z przepisami.

Rola rodziców

  1. Angażowanie się w proces diagnozy poprzez aktywny kontakt z nauczycielem.

  2. Wspieranie dziecka w rozwijaniu umiejętności społecznych i poznawczych w domu.

  3. Przygotowanie dziecka do rozpoczęcia nauki poprzez rozmowy i wspólne zabawy edukacyjne.

    Diagnoza gotowości szkolnej jest fundamentem udanego startu edukacyjnego dziecka. Dzięki współpracy nauczycieli, rodziców i specjalistów, proces ten może być nie tylko formalnym obowiązkiem, ale także realnym wsparciem dla dziecka w osiąganiu sukcesów w szkole.

 

POLECANE KSIĄŻKI

  • 1. Kowalska, Anna. „Pierwsze dni w przedszkolu”. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2020. Książka przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym, pomagająca przejść przez pierwsze dni w przedszkolu. Dzięki prostym ilustracjom i tekstowi, dzieci mogą zrozumieć, co je czeka i jak poradzić sobie z nowymi wyzwaniami. Opowiada o emocjach, które mogą towarzyszyć maluchom, takich jak strach przed nowym środowiskiem, tęsknota za rodzicami czy pierwsze przyjaźnie.
  • 2. Nowak, Katarzyna. „Wielka przygoda Małego Misia w przedszkolu”. Kraków: Wydawnictwo Złote Pióro, 2018. Książka opowiada o małym misiu, który po raz pierwszy idzie do przedszkola. Dzieci towarzyszą mu w odkrywaniu nowych rówieśników, nauczycieli oraz codziennych aktywności. Książka jest pełna kolorowych ilustracji, które w sposób angażujący przedstawiają przedszkolne życie. Dzięki tej lekturze dzieci mogą poczuć się pewniej, wiedząc, czego się spodziewać w nowym miejscu.
  • 3. Pietrzyk, Krzysztof. „Tosia idzie do przedszkola”. Poznań: Wydawnictwo Mały Książę, 2019. Historia Tosi, małej dziewczynki, która zaczyna chodzić do przedszkola. Książka opisuje jej codzienne doświadczenia, relacje z innymi dziećmi oraz nauczycielami. Jest to opowieść o adaptacji, oswajaniu się z nowym otoczeniem i odkrywaniu radości z zabawy i nauki w grupie rówieśników. Książka pomaga dzieciom przygotować się do zmian i rozwijać umiejętności społeczne.
  • 4. Wiśniewska, Monika. „Co się dzieje w przedszkolu?”. Łódź: Wydawnictwo Bajka, 2021. Ta książka to przewodnik po życiu przedszkolnym. Dzieci uczą się o tym, jak przebiegają dni w przedszkolu, jakie zajęcia i zabawy je czekają. Książka jest napisana w formie pytań i odpowiedzi, dzięki czemu maluchy mogą angażować się w interakcję z tekstem. Pomaga rozwiać obawy związane z początkiem przedszkolnej edukacji i przygotowuje dzieci na wszelkie zmiany, które z nią wiążą.
  • 5.Zawisza, Marta. „Pierwszy dzień w przedszkolu”. Gdańsk: Wydawnictwo Dziecięce, 2017. Opowieść o dziecku, które po raz pierwszy stawia krok w przedszkolu. Dzięki prostemu językowi, książka jest dostępna dla najmłodszych dzieci. Zawiera ilustracje, które obrazują codzienne życie w przedszkolu – od porannego przyjścia, przez wspólne zabawy, po pożegnanie na koniec dnia. To doskonała lektura dla dzieci, które zaczynają swoją przygodę z przedszkolem, a także dla rodziców, którzy chcą je wesprzeć w adaptacji.