i praktyczne wskazówki dla nauczycieli oraz rodziców.
Ustawa Prawo oświatowe
Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 737):
Art. 31 ust. 4: Dzieci w wieku 6 lat są objęte obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego.
Art. 36 ust. 1: Dyrektor przedszkola odpowiada za realizację diagnozy gotowości szkolnej i przekazanie wyników rodzicom.
Art. 44zb ust. 3: Informacja o gotowości szkolnej powinna być przekazana rodzicom do końca kwietnia roku poprzedzającego rozpoczęcie nauki w szkole.
Aktualna podstawa programowa
Podstawę programową wychowania przedszkolnego określa rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 28 marca 2017 r. (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 136). Najważniejsze elementy:
Cele wychowania przedszkolnego: wsparcie całościowego rozwoju dziecka poprzez naukę przez zabawę.
Obszary rozwoju: społeczno-emocjonalny, poznawczy, fizyczny i językowy.
Oczekiwane rezultaty: rozwój samodzielności, umiejętności współpracy, gotowości do podjęcia nauki.
Rozporządzenie w sprawie dokumentacji i druków szkolnych
Obowiązujące przepisy wynikają z rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 sierpnia 2022 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 1589). Kluczowe informacje:
§ 3 ust. 2: Informacja o gotowości szkolnej jest drukiem urzędowym, który powinien być przygotowany według określonego wzoru.
Załącznik nr 4: Wzór dokumentu zawierający podsumowanie obserwacji i wyników diagnozy.
Rozporządzenie w sprawie prowadzenia dzienników
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 25 lipca 2023 r. w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 1223):
§ 7 ust. 1: W przedszkolu prowadzi się dziennik zajęć wychowawczo-dydaktycznych, w którym dokumentuje się obserwacje dotyczące rozwoju dziecka.
§ 8 ust. 4: Wyniki diagnozy gotowości szkolnej są wpisywane do dziennika oraz dokumentowane w karcie indywidualnej dziecka.
Definicja i cele
Diagnoza gotowości szkolnej to proces oceny przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole. Jej główne cele to:
Określenie poziomu rozwoju dziecka w obszarach: społeczno-emocjonalnym, poznawczym, fizycznym i językowym.
Identyfikacja ewentualnych trudności i potrzeb rozwojowych.
Przygotowanie indywidualnych rekomendacji dla rodziców i nauczycieli.
Zakres diagnozy
Diagnoza obejmuje:
Kompetencje społeczno-emocjonalne: umiejętność współpracy, radzenia sobie z emocjami.
Rozwój fizyczny i zdrowotny: koordynacja ruchowa, sprawność manualna.
Rozwój poznawczy: umiejętność koncentracji, myślenia logicznego, podstawowe pojęcia matematyczne i językowe.
Wstępna diagnoza przedszkolna (październik–listopad)
Adaptacja dziecka w grupie przedszkolnej.
Wstępne obserwacje nauczyciela dotyczące rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka.
Diagnoza właściwa (styczeń–marzec)
Metody: obserwacje, rozmowy, karty diagnostyczne.
Narzędzia: arkusze obserwacji, testy rozwojowe.
Podsumowanie diagnozy (kwiecień)
Omówienie wyników z rodzicami.
Przekazanie informacji o gotowości szkolnej.
Wskazówki dla Nauczycieli i Rodziców
Rola nauczyciela
Systematyczna obserwacja rozwoju dziecka.
Współpraca z rodzicami poprzez regularne informowanie o postępach dziecka.
Dokumentowanie wyników diagnozy w sposób rzetelny i zgodny z przepisami.
Rola rodziców
Angażowanie się w proces diagnozy poprzez aktywny kontakt z nauczycielem.
Wspieranie dziecka w rozwijaniu umiejętności społecznych i poznawczych w domu.
Przygotowanie dziecka do rozpoczęcia nauki poprzez rozmowy i wspólne zabawy edukacyjne.
Diagnoza gotowości szkolnej jest fundamentem udanego startu edukacyjnego dziecka. Dzięki współpracy nauczycieli, rodziców i specjalistów, proces ten może być nie tylko formalnym obowiązkiem, ale także realnym wsparciem dla dziecka w osiąganiu sukcesów w szkole.