Translate

sobota, 18 stycznia 2025

KIERUNKI PEDAGOGICZNE W PRZEDSZKOLU

 Wychowanie jako proces w wychowaniu przedszkolnym – wpływy intencjonalne i niezamierzone

Wychowanie przedszkolne jest kluczowym etapem w rozwoju dziecka, który obejmuje zarówno wpływy intencjonalne, jak i niezamierzone. Nowe teorie pedagogiczne z lat 2020-2024 dostarczają cennych informacji na temat tych dwóch aspektów wychowania oraz ich znaczenia w kształtowaniu osobowości i postaw dzieci w wieku przedszkolnym.

 "Podejście socjologiczne skupia uwagę badaczy na teorii społeczeństwa wychowującego, w którym proces wychowania jest zdeterminowany przede wszystkim oddziaływaniem na jednostkę podstawowych mikro-, mezo- i makrostruktur społecznych, środowisk wychowawczych czy sił społecznych. Przedstawicielami tego modelu są: Florian Znaniecki. Zygmunt Mysłakowski i RomanaMiller. "

Wpływy intencjonalne

Wpływy intencjonalne to świadome działania podejmowane przez nauczycieli i wychowawców w celu kształtowania określonych wartości, umiejętności i postaw u dzieci. Badania z ostatnich lat wskazują na kilka kluczowych obszarów, w których wpływy intencjonalne odgrywają istotną rolę:

  1. Edukacja emocjonalna: Świadome nauczanie dzieci rozpoznawania i zarządzania emocjami przyczynia się do ich lepszego funkcjonowania społecznego i emocjonalnego.

  2. Rozwój umiejętności społecznych: Programy edukacyjne skupiające się na rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych, współpracy i rozwiązywania konfliktów mają pozytywny wpływ na relacje między rówieśnikami.

  3. Kształtowanie wartości: Wprowadzenie dzieci w świat wartości takich jak uczciwość, odpowiedzialność i empatia pomaga w budowaniu ich moralnego kompasu.

Wpływy niezamierzone

Wpływy niezamierzone to te, które wynikają z codziennych interakcji i doświadczeń dzieci, a które nie są celowo planowane przez wychowawców. Badania pedagogiczne z lat 2022-2024 podkreślają, że wpływy niezamierzone mogą być równie silne, jak te intencjonalne:

  1. Modelowanie zachowań: Dzieci często naśladują zachowania dorosłych, nawet jeśli nie są one celowo prezentowane jako wzorce do naśladowania.

  2. Środowisko społeczne: Relacje z rówieśnikami, rodzeństwem i innymi osobami w otoczeniu dziecka mają znaczący wpływ na jego rozwój społeczny i emocjonalny.

  3. Media i technologie: Wpływ mediów, w tym telewizji, internetu i gier komputerowych, na kształtowanie postaw i wartości dzieci jest coraz bardziej widoczny.

Wychowanie jako proces obejmuje zarówno wpływy intencjonalne, jak i niezamierzone. Nowe teorie pedagogiczne  pokazują, że oba te aspekty są kluczowe dla wszechstronnego rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym. Świadome działania wychowawcze powinny być uzupełniane o refleksję nad wpływami niezamierzonymi, aby zapewnić dzieciom jak najlepsze warunki do rozwoju.

Na uwagę zasługuje jeszcze inny kierunek, a mianowicie naturalizm pedagogiczny, zakładający, że każde dziecko ma wrodzone predyspozycje, które powinny być rozwijane w sposób naturalny, bez sztucznych ingerencji. Rousseau podkreślał znaczenie środowiska naturalnego w procesie wychowania, co pozwala dziecku rozwijać zmysły, zdrowie fizyczne i psychiczne oraz wrażliwość na piękno natury. Naturalizm pedagogiczny kładzie nacisk na swobodę dziecka w procesie wychowania, umożliwiając mu samodzielne odkrywanie świata, eksperymentowanie i uczenie się na własnych doświadczeniach.
Zatem pozostaje pytanie Czy intencjonalność czy naturalizm? Jaki wpływ mają czynniki niezamierzone? 

.


POLECANE KSIĄŻKI

  • 1. Kowalska, Anna. „Pierwsze dni w przedszkolu”. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2020. Książka przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym, pomagająca przejść przez pierwsze dni w przedszkolu. Dzięki prostym ilustracjom i tekstowi, dzieci mogą zrozumieć, co je czeka i jak poradzić sobie z nowymi wyzwaniami. Opowiada o emocjach, które mogą towarzyszyć maluchom, takich jak strach przed nowym środowiskiem, tęsknota za rodzicami czy pierwsze przyjaźnie.
  • 2. Nowak, Katarzyna. „Wielka przygoda Małego Misia w przedszkolu”. Kraków: Wydawnictwo Złote Pióro, 2018. Książka opowiada o małym misiu, który po raz pierwszy idzie do przedszkola. Dzieci towarzyszą mu w odkrywaniu nowych rówieśników, nauczycieli oraz codziennych aktywności. Książka jest pełna kolorowych ilustracji, które w sposób angażujący przedstawiają przedszkolne życie. Dzięki tej lekturze dzieci mogą poczuć się pewniej, wiedząc, czego się spodziewać w nowym miejscu.
  • 3. Pietrzyk, Krzysztof. „Tosia idzie do przedszkola”. Poznań: Wydawnictwo Mały Książę, 2019. Historia Tosi, małej dziewczynki, która zaczyna chodzić do przedszkola. Książka opisuje jej codzienne doświadczenia, relacje z innymi dziećmi oraz nauczycielami. Jest to opowieść o adaptacji, oswajaniu się z nowym otoczeniem i odkrywaniu radości z zabawy i nauki w grupie rówieśników. Książka pomaga dzieciom przygotować się do zmian i rozwijać umiejętności społeczne.
  • 4. Wiśniewska, Monika. „Co się dzieje w przedszkolu?”. Łódź: Wydawnictwo Bajka, 2021. Ta książka to przewodnik po życiu przedszkolnym. Dzieci uczą się o tym, jak przebiegają dni w przedszkolu, jakie zajęcia i zabawy je czekają. Książka jest napisana w formie pytań i odpowiedzi, dzięki czemu maluchy mogą angażować się w interakcję z tekstem. Pomaga rozwiać obawy związane z początkiem przedszkolnej edukacji i przygotowuje dzieci na wszelkie zmiany, które z nią wiążą.
  • 5.Zawisza, Marta. „Pierwszy dzień w przedszkolu”. Gdańsk: Wydawnictwo Dziecięce, 2017. Opowieść o dziecku, które po raz pierwszy stawia krok w przedszkolu. Dzięki prostemu językowi, książka jest dostępna dla najmłodszych dzieci. Zawiera ilustracje, które obrazują codzienne życie w przedszkolu – od porannego przyjścia, przez wspólne zabawy, po pożegnanie na koniec dnia. To doskonała lektura dla dzieci, które zaczynają swoją przygodę z przedszkolem, a także dla rodziców, którzy chcą je wesprzeć w adaptacji.