KODEKS ETYCZNY
A STANDARDY KONTROLI ZARZĄDCZEJ
Wprowadzenie kodeksu etyki w przedszkolu, jako jednostce sektora finansów publicznych, jest zalecane w celu spełnienia standardów kontroli zarządczej. Pomaga to w promowaniu wartości etycznych, a także w podnoszeniu jakości zarządzania placówką. Chociaż przepisy prawne nie nakładają obowiązku posiadania formalnego kodeksu etyki, takie dokumenty są rekomendowane jako narzędzie wspierające realizację standardów kontroli zarządczej w jednostkach publicznych.
Podstawa prawna
Podstawy prawne wprowadzające potrzebę etycznego postępowania w przedszkolach są określone w kilku aktach prawnych:
Komunikat Ministra Finansów nr 23 z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych oraz Komunikat nr 3 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie samooceny kontroli zarządczej podkreślają znaczenie promowania wartości etycznych.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe wskazuje na cel systemu oświaty, jakim jest zapewnienie wychowania i opieki nad dziećmi, co może być wspierane przez kodeks etyki.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela wskazuje na obowiązek nauczycieli dbania o rozwój moralny, społeczny i wychowawczy uczniów, co obejmuje zasady kodeksu etycznego.
Komunikat Ministra Finansów nr 23 z dnia 16 grudnia 2009 r. wprowadza wytyczne w zakresie etycznego zarządzania w jednostkach sektora finansów publicznych, w tym przedszkolach.
Wprowadzenie kodeksu etyki
Kodeks etyki w przedszkolu może być wprowadzony zarządzeniem dyrektora placówki, które określa cel, zakres obowiązywania oraz zasady stosowania kodeksu. Należy również uwzględnić mechanizmy monitorowania przestrzegania zasad etycznych oraz reagowania na naruszenia. Proces ten powinien być inicjowany przez dyrektora i obejmować:
- Radę pedagogiczną jako organ opiniodawczy,
- Przedstawicieli pracowników niepedagogicznych,
- Opcjonalnie przedstawicieli rodziców, aby uwzględnić ich perspektywę.
Proces tworzenia kodeksu etyki
Tworzenie kodeksu etyki powinno mieć charakter partycypacyjny. Zaangażowanie różnych grup w proces tworzenia dokumentu sprawia, że kodeks odzwierciedla wartości i zasady ważne dla całej społeczności przedszkolnej. Kodeks etyki powinien zawierać:
- Wartości nadrzędne takie jak dobro dziecka, równość, szacunek i odpowiedzialność.
- Zasady postępowania w relacjach z dziećmi, rodzicami i współpracownikami, a także w zakresie odpowiedzialności za powierzony majątek.
- Mechanizmy promowania zasad etyki, w tym szkolenia i procedury zgłaszania naruszeń.
Zasady ogólne
Kodeks etyki powinien zawierać zapisy dotyczące ogólnych zasad etycznego postępowania, takie jak:
- Pracownicy przedszkola są zobowiązani do przestrzegania zasad etycznego postępowania w codziennej pracy, dbając o dobro dzieci, współpracowników oraz społeczność lokalną.
- Wszystkie decyzje podejmowane w placówce muszą być zgodne z obowiązującymi standardami etycznymi, promującymi szacunek, uczciwość, równość i odpowiedzialność.
- Pracownicy mają obowiązek reagowania na przejawy nieuczciwego lub nieetycznego postępowania, zarówno w odniesieniu do innych pracowników, jak i osób zewnętrznych.
Odpowiedzialność za przestrzeganie zasad etyki
Każdy pracownik jest odpowiedzialny za przestrzeganie zasad etyki zawodowej oraz za promocję tych zasad wśród współpracowników. W przypadku naruszeń zasad etycznych, pracownicy powinni niezwłocznie zgłosić sytuację do przełożonych, zachowując poufność.
Zasady postępowania w przypadku naruszenia etyki
W przypadku naruszenia zasad etycznych, osoby odpowiedzialne mogą zostać ukarane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy lub regulaminami wewnętrznymi jednostki. Naruszenie zasad etycznych, w tym korupcja, mobbing czy dyskryminacja, prowadzi do konsekwencji służbowych.
Promowanie wartości etycznych
Kierownictwo jednostki ma obowiązek promowania zasad etycznych poprzez własne postawy, decyzje i działania. Regularne szkolenia i konsultacje na temat etyki zawodowej będą organizowane, aby utrzymać wysokie standardy moralne w pracy.
Kontrola zarządcza
W ramach prowadzenia kontroli zarządczej, przeprowadzana jest coroczna samoocena etycznego postępowania. Proponowane pytania do ankiety samooceny obejmują m.in.:
- Czy pracownicy są informowani o zasadach etycznego postępowania w jednostce?
- Czy wiesz, jak należy się zachować, gdy będziesz świadkiem poważnych naruszeń zasad etycznych?
- Czy procedury w jednostce umożliwiają zgłaszanie naruszeń zasad etycznych w sposób anonimowy?
Wprowadzenie kodeksu etyki w przedszkolu jest zgodne z zaleceniami standardów kontroli zarządczej. Przedszkole, jako jednostka sektora finansów publicznych, powinno wdrożyć kodeks etyki, który promuje wartości etyczne wśród pracowników i uczniów. Choć prawo nie nakłada bezpośredniego obowiązku posiadania kodeksu etyki, jego wprowadzenie jest rekomendowane jako element poprawy jakości zarządzania i funkcjonowania placówki.
Przykładowy KODEKS ETYKI W PRZEDSZKOLU
Wprowadzenie
Celem niniejszego Kodeksu Etyki jest stworzenie zbioru zasad i wartości, które będą kierowały postępowaniem pracowników przedszkola w codziennej pracy, zapewniając bezpieczeństwo, zaufanie oraz harmonijny rozwój dzieci. Wszyscy pracownicy placówki zobowiązani są do przestrzegania tych zasad, a ich realizacja ma na celu podniesienie jakości edukacji, wychowania i opieki w przedszkolu.
1. Zasady Ogólne
1.1. Pracownicy przedszkola zobowiązani są do przestrzegania zasad etycznego postępowania w codziennej pracy, dbając o dobro dzieci, współpracowników oraz społeczność lokalną.
1.2. Wszelkie decyzje podejmowane w przedszkolu muszą być zgodne z obowiązującymi standardami etycznymi, które promują szacunek, uczciwość, równość i odpowiedzialność.
1.3. Każdy pracownik odpowiada za przestrzeganie zasad etycznych oraz za promocję tych zasad wśród współpracowników.
2. Zasady Postępowania w Relacjach z Dziećmi
2.1. Najwyższą wartością w pracy z dziećmi jest ich dobro, bezpieczeństwo oraz wszechstronny rozwój.
2.2. Nauczyciele powinni dążyć do zapewnienia dzieciom opieki w atmosferze szacunku, ciepła i zrozumienia, uwzględniając indywidualne potrzeby każdego dziecka.
2.3. Pracownicy przedszkola są zobowiązani do dbania o bezpieczeństwo dzieci, zarówno fizyczne, jak i emocjonalne.
2.4. Wszelkie zachowania niepożądane, takie jak przemoc, agresja czy dyskryminacja, są absolutnie niedopuszczalne i powinny być natychmiastowo zgłaszane odpowiednim osobom.
3. Zasady Postępowania w Relacjach z Rodzicami
3.1. Pracownicy przedszkola powinni utrzymywać pozytywne, oparte na wzajemnym szacunku relacje z rodzicami, służąc pomocą i doradztwem w kwestiach wychowawczych i edukacyjnych.
3.2. Każdy pracownik przedszkola jest zobowiązany do przestrzegania zasad poufności w odniesieniu do spraw dotyczących dzieci i ich rodzin.
3.3. Wszelkie zmiany w programie wychowawczym lub organizacji pracy przedszkola powinny być konsultowane z rodzicami, aby zapewnić ich pełną informację i współpracę.
4. Zasady Postępowania w Relacjach z Współpracownikami
4.1. Pracownicy przedszkola powinni współpracować ze sobą w duchu zaufania, szacunku i wzajemnej pomocy.
4.2. Każdy pracownik przedszkola ma obowiązek dbania o atmosferę pracy, w której panuje wzajemna życzliwość, empatia i poszanowanie dla indywidualności każdego członka zespołu.
4.3. Konflikty i nieporozumienia w zespole powinny być rozwiązywane w sposób konstruktywny, w atmosferze zrozumienia i szacunku dla odmiennych poglądów.
5. Zasady Postępowania w Relacjach z Majątkiem Przedszkola
5.1. Pracownicy przedszkola powinni dbać o mienie placówki, dbając o jego odpowiednie użytkowanie i zabezpieczenie.
5.2. Pracownicy przedszkola są zobowiązani do uczciwego i odpowiedzialnego postępowania z funduszami przedszkola, a wszelkie nieprawidłowości dotyczące finansów powinny być niezwłocznie zgłaszane.
6. Odpowiedzialność za Przestrzeganie Kodeksu
6.1. Każdy pracownik przedszkola odpowiada za przestrzeganie zasad Kodeksu Etyki, a w przypadku naruszenia tych zasad, w zależności od rodzaju przewinienia, mogą zostać podjęte odpowiednie kroki służbowe.
6.2. Naruszenia zasad etycznych, takich jak mobbing, dyskryminacja, korupcja czy niewłaściwe traktowanie dzieci lub współpracowników, będą prowadzić do konsekwencji służbowych.
7. Mechanizmy Promowania Wartości Etycznych
7.1. Dyrekcja przedszkola ma obowiązek promowania wartości etycznych wśród pracowników poprzez szkolenia, konsultacje oraz własny przykład.
7.2. Wszyscy pracownicy przedszkola powinni uczestniczyć w cyklicznych szkoleniach dotyczących zasad etycznych w pracy.
7.3. Pracownicy mają obowiązek zgłaszania naruszeń zasad etycznych oraz współpracy w celu ich wyjaśnienia i usunięcia.
8. Podsumowanie
Kodeks Etyki jest fundamentem kultury organizacyjnej przedszkola, który wspiera stworzenie środowiska pracy opartego na szacunku, zaufaniu i odpowiedzialności. Przestrzeganie zasad etycznych w codziennej pracy pozwala na zapewnienie dzieciom najlepszej możliwej opieki oraz wychowania, a także budowanie pozytywnych relacji w społeczności przedszkolnej.
