Translate

piątek, 6 grudnia 2024

Brak odpowiedzi na imię lub polecenia u dziecka – co może oznaczać brak reakcji na dźwięki mimo prawidłowego słuchu fizycznego?

Brak odpowiedzi na imię lub polecenia u dziecka – co może oznaczać brak reakcji na dźwięki mimo prawidłowego słuchu fizycznego?

Dziecko, Klasy, Przedszkole, Szkoła

W przedszkolnym okresie życia dzieci rozwijają wiele kluczowych umiejętności, w tym zdolność reagowania na dźwięki i komunikaty słowne. Reakcja na imię oraz polecenia jest istotnym elementem rozwoju językowego i społecznego malucha. Brak reakcji na takie bodźce, mimo prawidłowego słuchu, może budzić niepokój. Istnieje wiele czynników wpływających na to, że dziecko wydaje się nie reagować na dźwięki, mimo że jego narząd słuchu funkcjonuje prawidłowo. W artykule omówimy przyczyny braku odpowiedzi na imię lub polecenia u dzieci, oparte na wynikach badań naukowych.

Percepcja słuchowa a fizyczny słuch

Ważne jest rozróżnienie między problemami ze słuchem fizycznym a trudnościami w percepcji słuchowej. Percepcja słuchowa to zdolność interpretowania bodźców słuchowych, czyli odbierania, analizowania i przetwarzania dźwięków, podczas gdy fizyczny słuch odnosi się do samego funkcjonowania narządu słuchu.

Badania wskazują, że w przypadku dzieci, które nie reagują na swoje imię czy polecenia, problem nie zawsze tkwi w uszkodzeniach narządu słuchu, lecz w zaburzeniach przetwarzania słuchowego. Dzieci z prawidłowym słuchem mogą mieć trudności z analizowaniem i rozumieniem dźwięków. Zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD) to trudności w interpretowaniu i rozumieniu dźwięków, które nie mają nic wspólnego z uszkodzeniami samego narządu słuchu. Dzieci z APD mogą wydawać się nie reagować na dźwięki, mimo że słyszą je fizycznie. Zjawisko to jest związane z trudnością w rozróżnianiu dźwięków, segregowaniu ich oraz w prawidłowym przetwarzaniu informacji słuchowych.

Możliwe przyczyny braku odpowiedzi na imię lub polecenia

  1. Zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD)

Zaburzenia przetwarzania słuchowego to trudności w interpretowaniu i rozumieniu dźwięków, które nie mają nic wspólnego z uszkodzeniami samego narządu słuchu. Dzieci z APD mogą wydawać się nie reagować na dźwięki, mimo że słyszą je fizycznie. Zjawisko to jest związane z trudnością w rozróżnianiu dźwięków, segregowaniu ich oraz w prawidłowym przetwarzaniu informacji słuchowych.

  1. Trudności w koncentracji uwagi

Wiek przedszkolny to czas intensywnego rozwoju umiejętności koncentracji i utrzymywania uwagi. Dzieci w tym wieku łatwo się rozpraszają, a ich zdolność do skupienia na jednym zadaniu może być ograniczona. Dzieci z trudnościami w koncentracji uwagi mogą wydawać się nie reagować na dźwięki, ponieważ ich umysł jest zajęty innymi bodźcami. Brak reakcji na imię lub polecenie może wynikać z niemożności skupienia się na dźwiękach w danym momencie.

  1. Zaburzenia komunikacyjne i społeczne

Brak odpowiedzi na imię lub polecenia może wynikać również z trudności w rozwoju komunikacji i interakcji społecznych. Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) często wykazują opóźnienia w rozwoju mowy oraz w rozumieniu i reagowaniu na polecenia. Badania wskazują, że dzieci z ASD mogą nie reagować na swoje imię lub wyrażenia werbalne, nie dlatego, że nie słyszą, ale dlatego, że nie rozumieją, co te dźwięki oznaczają, lub nie potrafią odpowiednio zareagować.

  1. Zaburzenia słuchu społecznego i emocjonalnego

Dzieci, które doświadczają stresu, lęku lub problemów emocjonalnych, mogą wykazywać zmniejszoną wrażliwość na bodźce słuchowe. W takich przypadkach dzieci mogą ignorować lub nie reagować na dźwięki z powodu emocjonalnych trudności. Często zdarza się, że takie dzieci przeżywają napięcia, które blokują zdolność do reagowania na codzienne bodźce słuchowe.

Brak odpowiedzi na imię lub polecenia u dziecka, mimo prawidłowego słuchu fizycznego, może mieć wiele różnych przyczyn, od trudności w percepcji słuchowej, przez problemy z koncentracją, aż po zaburzenia emocjonalne lub komunikacyjne. Warto, aby nauczyciele i wychowawcy w przedszkolach byli czujni na takie symptomy i współpracowali z rodzicami oraz specjalistami (logopedami, psychologami, audiologami), aby wczesna diagnoza mogła pomóc w odpowiednim wsparciu rozwoju dziecka. Wczesna interwencja jest kluczowa, aby dziecko mogło w pełni rozwijać swoje zdolności komunikacyjne i społeczne.

 Podaję dodatkowe źródła informacji na temat braku reakcji na dźwięki mimo prawidłowego słuchu fizycznego:

  1. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA) – Organizacja ta dostarcza licznych materiałów na temat zaburzeń przetwarzania słuchowego (APD) i ich wpływu na zdolność dzieci do reagowania na dźwięki, w tym imię i polecenia. ASHA szczegółowo omawia problemy z centralnym przetwarzaniem bodźców słuchowych.
    Link: https://www.asha.org

  2. Developmental Neuropsychology – Czasopismo naukowe, które publikuje badania dotyczące rozwoju dzieci, w tym rozwoju uwagi i związanych z tym trudności w rozumieniu dźwięków i poleceń. Artykuły w tym czasopiśmie omawiają m.in. zależności między deficytami uwagi, np. w ADHD, a trudnościami w percepcji słuchowej. Link: https://www.tandfonline.com

  3. Journal of Autism and Developmental Disorders – To czasopismo, które prezentuje badania nad zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) i ich wpływem na rozwój mowy oraz reagowanie na bodźce werbalne. Badania opisują, dlaczego dzieci z autyzmem często nie reagują na swoje imię, mimo że ich słuch jest prawidłowy. Link: https://link.springer.com/journal/10803

  4. Developmental Psychology – W tym czasopiśmie publikowane są badania dotyczące rozwoju emocjonalnego i społecznego dzieci, w tym badania nad wpływem stresu i lęku na percepcję słuchową. Często w takich przypadkach dzieci mogą mieć trudności z odpowiedzią na bodźce słuchowe, takie jak imię czy polecenia. Link: https://www.apa.org/pubs/journals/dev

Te źródła stanowią solidną bazę wiedzy na temat trudności w percepcji słuchowej u dzieci, szczególnie w kontekście zaburzeń przetwarzania słuchowego, deficytów uwagi oraz zaburzeń rozwojowych, takich jak autyzm.

 

 

POLECANE KSIĄŻKI

  • 1. Kowalska, Anna. „Pierwsze dni w przedszkolu”. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2020. Książka przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym, pomagająca przejść przez pierwsze dni w przedszkolu. Dzięki prostym ilustracjom i tekstowi, dzieci mogą zrozumieć, co je czeka i jak poradzić sobie z nowymi wyzwaniami. Opowiada o emocjach, które mogą towarzyszyć maluchom, takich jak strach przed nowym środowiskiem, tęsknota za rodzicami czy pierwsze przyjaźnie.
  • 2. Nowak, Katarzyna. „Wielka przygoda Małego Misia w przedszkolu”. Kraków: Wydawnictwo Złote Pióro, 2018. Książka opowiada o małym misiu, który po raz pierwszy idzie do przedszkola. Dzieci towarzyszą mu w odkrywaniu nowych rówieśników, nauczycieli oraz codziennych aktywności. Książka jest pełna kolorowych ilustracji, które w sposób angażujący przedstawiają przedszkolne życie. Dzięki tej lekturze dzieci mogą poczuć się pewniej, wiedząc, czego się spodziewać w nowym miejscu.
  • 3. Pietrzyk, Krzysztof. „Tosia idzie do przedszkola”. Poznań: Wydawnictwo Mały Książę, 2019. Historia Tosi, małej dziewczynki, która zaczyna chodzić do przedszkola. Książka opisuje jej codzienne doświadczenia, relacje z innymi dziećmi oraz nauczycielami. Jest to opowieść o adaptacji, oswajaniu się z nowym otoczeniem i odkrywaniu radości z zabawy i nauki w grupie rówieśników. Książka pomaga dzieciom przygotować się do zmian i rozwijać umiejętności społeczne.
  • 4. Wiśniewska, Monika. „Co się dzieje w przedszkolu?”. Łódź: Wydawnictwo Bajka, 2021. Ta książka to przewodnik po życiu przedszkolnym. Dzieci uczą się o tym, jak przebiegają dni w przedszkolu, jakie zajęcia i zabawy je czekają. Książka jest napisana w formie pytań i odpowiedzi, dzięki czemu maluchy mogą angażować się w interakcję z tekstem. Pomaga rozwiać obawy związane z początkiem przedszkolnej edukacji i przygotowuje dzieci na wszelkie zmiany, które z nią wiążą.
  • 5.Zawisza, Marta. „Pierwszy dzień w przedszkolu”. Gdańsk: Wydawnictwo Dziecięce, 2017. Opowieść o dziecku, które po raz pierwszy stawia krok w przedszkolu. Dzięki prostemu językowi, książka jest dostępna dla najmłodszych dzieci. Zawiera ilustracje, które obrazują codzienne życie w przedszkolu – od porannego przyjścia, przez wspólne zabawy, po pożegnanie na koniec dnia. To doskonała lektura dla dzieci, które zaczynają swoją przygodę z przedszkolem, a także dla rodziców, którzy chcą je wesprzeć w adaptacji.